ΒΟΡΕΙΟ ΣΕΛΑΣ, ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΠΩΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙΤΑΙ

Ένα από τα εντυπωσιακότερα φαινόμενα που μπορεί να αντικρίσει κανείς και να απολαύσει φανταχτερά χρώματα και όμορφα σχέδια είναι το πολικό σέλας. Τι είναι όμως και πώς δημιουργείται;

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ ΣΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΣΕΛΑΟΣ

Για να εξηγήσουμε το φαινόμενο θα πρέπει αρχικά να φύγουμε από την γη και να πάμε στον Ήλιο, απ όπου και ξεκινούν όλα. Ο ήλιος είναι στην ουσία ένα τεράστιο εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας η οποία γίνεται στον πυρήνα του. Είναι το άστρο στο οποίο βρισκόμαστε κοντινότερα από οποιοδήποτε άλλο άστρο. Η απόσταση μας από τον ήλιο είναι περίπου 8 λεπτά και 30 δευτερόλεπτα αν ταξιδεύαμε με την ταχύτητα του φωτός. Η θερμοκρασία στον πυρήνα του είναι πάνω από 14 εκατομμύρια βαθμούς. Στον πυρήνα η βαρύτητα τραβώντας εκεί όλη την ύλη δημιουργεί μια τεράστια πίεση. Η πίεση είναι τόσο υψηλή που οδηγεί τα άτομα υδρογόνου να συμπιεστούν τόσο ώστε να δημιουργηθεί ένα άλλο στοιχείο το ήλιο. Η πυρηνική αντίδραση αυτή απελευθερώνει τεράστια ποσά ενέργειας.

ΗΛΙΑΚΗ ΚΑΤΑΙΓΙΔΑ

Τα ηλεκτρισμένα ρεύματα από φορτισμένο αέριο δημιουργούν μαγνητικά πεδία στο εσωτερικό του ήλιου. Σε κάποια σημεία το μαγνητικό πεδίο ωθείται έξω από την επιφάνεια και κατ αυτόν τον τρόπο έχουμε επιβράδυνση των θερμών αερίων. Εξαιτίας αυτού η επιφάνεια ψύχεται και δημιουργούνται σκούρες ηλιακές κηλίδες. Το ηλεκτρικά φορτισμένο αέριο ονομάζετε πλάσμα και τραβάει το μαγνητικό πεδίο ακόμα πιο έξω. Έτσι τόνοι πλάσματος εκτοξεύονται από τον ήλιο και ξεκινούν το ταξίδι τους. Αυτό είναι που ονομάζουμε ηλιακή καταιγίδα.

ΜΑΓΝΗΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ ΓΗΣ-ΣΕΛΑΣ

Η ηλιακή καταιγίδα μετά από ένα ταξίδι περίπου 18 ωρών φτάνει στον πλανήτη μας. Το μαγνητικό πεδίο όμως της γης λειτουργεί σαν ασπίδα που προσπαθεί να μπλοκάρει τα σωματίδια αυτά. Ο τρόπος που είναι σχηματισμένο το μαγνητικό πεδίο γύρω από την γη αρχικά λειτουργεί σαν μια χοάνη που πάνω της ταξιδεύεουν τα σωματίδια που έφτασαν μέσω της ηλιακής καταιγίδας. Ένα μέρος αυτών οδειγείται στην μεριά των πόλων που έχουμε μέρα και ονομάζεται ημερήσιο σέλας. Το υπόλοιπο συνεχίζει την πορεία του ακολουθώντας τις μαγνητικές γραμμές και στο τέλος της πορείας του αποκόπτεται και γυρνάει πίσω σαν ένα κομμάτι λάστιχό που κόπηκε μετά από ένα μεγάλο τέντωμα. Έτσι το σωματίδια γυρνάνε πίσω στους πόλους από την μεριά που υπάρχει η νύχτα και έχουμε το νυχτερινό σέλας.

ΣΕΛΑΣ

Όταν τώρα τα φορτισμένα σωματίδια που έφτασαν με την ηλιακή καταιγίδα έρθουν σε επαφή με τα άτομα της γης, κυρίως με το οξυγόνο και το άζωτο, αυτό που αρχικά συμβαίνει είναι τα ηλεκτρόνια των ατόμων να μεταβαίνουν σε υψηλότερα ενεργειακά επίπεδα. Τα πάντα όμως θέλουν να επιστρέψουν σε μια κατάσταση χαμηλότερης ενέργειας για να είναι περισσότερο ευσταθή. Έτσι όταν τα ηλεκτρόνια επιστρέφουν στις χαμηλότερα ενεργειακά τροχιές τους εκπέμπουν φως και δημιουργείται κατά αυτόν τον τρόπο η μαγική εικόνα του σέλαος.